Co to jest osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego?

Osteochondroza odcinka lędźwiowego jest patologią układu mięśniowo-szkieletowego, której towarzyszą zmiany zwyrodnieniowo-dystroficzne w tkance kostnej i upośledzenie funkcjonowania pięciu dolnych kręgów (od 20 do 24). Choroba powoduje dyskomfort dla pacjenta i charakteryzuje się specyficznymi objawami – bólem, sztywnością ruchu. Osteochondroza dolnej części pleców występuje falowo, z okresami zaostrzeń i remisji. Według statystyk ta forma jest jedną z najczęstszych. Patologia pozostawiona bez leczenia często prowadzi do nieodwracalnych zmian i znacznego pogorszenia jakości życia. Jednak dzięki kompetentnemu zintegrowanemu podejściu osteochondrozę można skutecznie leczyć.

Główne przyczyny patologii

Nie ma dokładnych danych na temat przyczyn powstawania zmian zwyrodnieniowo-dystroficznych w kręgosłupie. Zakłada się, że mechanizmem początkowym rozwoju patologii są przedwczesne zmiany w stawach związane z wiekiem. Mogą być uwarunkowane genetycznie – przekazywane w drodze dziedziczenia, jednak najczęściej początkowo ujawniają się pod wpływem niekorzystnych czynników.

Za główną z nich uważa się nieprawidłowe rozłożenie obciążenia na kręgosłup. Osteochondroza kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego może rozwijać się w przypadku:

• noszenie butów na wysokim obcasie;
• noszenie torby lub plecaka na jednym ramieniu bez zmiany;
• spanie lub odpoczynek przez długi czas w niewygodnej pozycji;
• praca siedząca;
• podnoszenie ciężarów.

Do grup ryzyka rozwoju osteochondrozy zaliczają się osoby starsze, u których występują naturalne, destrukcyjne zmiany w chrząstce i tkance kostnej, zawodowi sportowcy trenujący codziennie i intensywnie, kobiety w ciąży, u których środek ciężkości przesuwa się wraz ze wzrostem płodu i obciążeniem dolnej części ciała. plecy znacznie się zwiększają, pracownicy biurowi zmuszeni są spędzać dużo czasu w pozycji siedzącej.

Oprócz zewnętrznych czynników ryzyka lekarze nazywają także grupę wewnętrznych. Należą do nich:

• wcześniejsze urazy układu mięśniowo-szkieletowego;
• skrzywienie kręgosłupa;
• płaskostopie;
• wrodzone zwichnięcie lub podwichnięcie stawu biodrowego;
• zaburzenia autoimmunologiczne;
• zapalenie tkanek stawowych;
• patologie układu krążenia;
• choroby endokrynologiczne;
• otyłość.

Osteochondrozę dolnej części pleców można również wywołać zatruciem i długotrwałym odwodnieniem, złymi nawykami, niedoborem wapnia i wszelkimi mechanicznymi wpływami na dolną część pleców - siniaki, uderzenia, upadki.

Osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego: objawy

Patologia dotyczy nie tylko samej tkanki kostnej, ale także całego segmentu ruchowego kręgosłupa – kręgów, krążków międzykręgowych, więzadeł, otaczających tkanek miękkich, naczyń krwionośnych i zakończeń nerwowych. Rozwija się osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego, której objawy stają się oczywiste wraz ze znacznymi uszkodzeniami, stopniowo i powoli. W początkowej fazie jest to umiarkowany dyskomfort podczas wysiłku, w późniejszych stadiach ostry ból nie do zniesienia. Objawy kliniczne są wyraźne w ostrej fazie. W okresie remisji zanikają, a na wczesnych etapach dzieje się to nawet bez leczenia.

Osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego - objawy:

• ból w dotkniętym obszarze kręgosłupa;
• napromienianie bólu w górę do okolicy łopatek lub w dół do miednicy i stawów biodrowych;
• utrzymujące się uczucie napięcia w dolnej części pleców;
• trudności w zginaniu i obracaniu ciała;
• ciamajda;
• kalectwo;
• osłabienie mięśni lub, odwrotnie, zwiększone napięcie;
• uczucie mrowienia.

Nie wszystkie z opisanych objawów występują zawsze na raz. Ból może być związany z ograniczoną mobilnością, ale nie z osłabieniem mięśni lub drętwieniem. Każdy z omówionych powyżej objawów będzie powodem do konsultacji z lekarzem.

Etapy choroby

Intensywność objawów towarzyszących osteochondrozie kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego zależy bezpośrednio od stopnia rozwoju patologii. W sumie jest ich cztery.

1. Pierwszy etap. Rozpoczynają się pierwsze zmiany strukturalne i funkcjonalne. Krążki międzykręgowe wysychają i mogą pękać. Objawy na tym etapie są niewielkie. Wielu pacjentów myli je ze zmęczeniem po całym dniu pracy, noszeniu niewygodnych butów lub ćwiczeń. Kluczowymi objawami wczesnej osteochondrozy jest łagodny dyskomfort w dolnej części pleców, który zwiększa się podczas zginania i obracania. Możliwy jest łagodny ból, który ustąpi samoistnie po odpoczynku.
2. Drugi etap. Zmniejsza się wysokość krążków międzykręgowych, struktury kostne zbliżają się do siebie. To wywołuje nową serię objawów – sztywność podczas poruszania się i ból. Ból staje się długotrwały i intensywny, może promieniować do miednicy i nóg.
3. Trzeci etap. Na tym etapie kręgi ulegają deformacji. Tworzą się wypukłości – krążki międzykręgowe wybrzuszają się w obszarze kanału kręgowego, ale pierścienie włókniste pozostają nienaruszone. Główne objawy to intensywny ból, niepokojący nawet w spoczynku, zmniejszona wrażliwość, trzaskanie i klikanie podczas ruchu, mrowienie i drętwienie dolnej części pleców.
4. Czwarty etap. Zmiany patologiczne postępują. Funkcje kręgów zostają utracone. Tworzą się przepukliny. Tworzą się osteofity – narośla kostne. Naczynia krwionośne mogą zostać ściśnięte, a włókna nerwowe mogą zostać ściśnięte. Na tle pogarszającego się krążenia krwi funkcjonowanie narządów miednicy zostaje zakłócone. U mężczyzn wzrasta ryzyko zaburzeń erekcji, u kobiet obserwuje się zaburzenia cyklu miesiączkowego. Zaawansowana osteochondroza objawia się ostrym lumbago w dolnej części pleców, kulawizną, upośledzoną ruchomością aż do całkowitego unieruchomienia i podwyższoną temperaturą.

Jeśli obawiasz się osteochondrozy lędźwiowej, jej leczenie będzie bezpośrednio zależeć od etapu, na którym zdiagnozowano chorobę. Na wczesnych etapach lekarz ma w swoim arsenale znacznie więcej metod i technik odzyskiwania. Wykrywanie zmian zwyrodnieniowo-dystroficznych w początkowych stadiach umożliwia leczenie patologii zachowawczo, bez uciekania się do interwencji chirurgicznej.

Formy patologii

Podział na formy opiera się na charakterystyce zespołu bólowego, który zawsze towarzyszy osteochondrozie odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa. W sumie są trzy:

1. Lumbago. Jest to ostry ból, który uniemożliwia poruszanie się. Przyczyną bólu może być ucisk nerwów lub skurcze mięśni.
2. Lumbodynia. Jest to długotrwały, bolesny ból. Jest charakterystyczny dla etapu powstawania wypukłości i przepuklin. Dyskomfort może być również związany ze zwichnięciem więzadeł.
3. Ischias. Jest to silny ból promieniujący do okolicy miednicy. Pacjent skarży się na ból podczas chodzenia, siedzenia, zmiany pozycji ciała.

Wyróżnia się jeszcze dwie formy patologii w zależności od towarzyszących objawów. U pacjenta można zdiagnozować:

1. Radikulopatia. Towarzyszy ucisk zakończeń nerwowych z powodu deformacji kręgów. W przypadku tej postaci choroby wrażliwość zmniejsza się, a dotknięty obszar drętwieje. Wyraża się bolesność i uczucie mrowienia. Możliwe zmniejszenie napięcia mięśniowego, zaburzenia odruchów, mrowienie w nogach.
2. Dyskogenna osteochondroza lędźwiowa. Jest to poważny stan, w którym pacjent ma ograniczone ruchy. Jego dolna część pleców i kończyn są zdrętwiałe. Inne objawy to ogólne osłabienie, gorączka, mimowolne oddawanie moczu, a jeśli choroba się przedłuża, utrata masy ciała.

Niebezpieczeństwo chorób kręgosłupa

Nieleczona osteochondroza jest obarczona nie tylko nieznośnym bólem i sztywnością ruchu, ale także wieloma patologiami, które mogą rozwinąć się na jej tle. Najczęstsze powikłania:

• przepuklina międzykręgowa;
• zapalenie nerwu kulszowego;
• zapalenie korzeni;
• niedowład.

Aby zapobiec współistniejącym patologiom, konieczne jest rozpoczęcie leczenia osteochondrozy natychmiast od momentu wykrycia. Dzięki kompetentnemu podejściu do terapii możliwe jest zatrzymanie lub znaczne spowolnienie niszczenia tkanki kostnej i chrzęstnej.

Metody diagnozowania patologii

Osteochondrozę odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa należy odróżnić od innych patologii układu mięśniowo-szkieletowego, które mogą wystąpić z podobnymi objawami. Pierwszym etapem jest konsultacja z neurologiem, ortopedą lub chirurgiem. Lekarz wyjaśnia skargi, zbiera wywiad, przeprowadza badanie fizykalne, zwracając uwagę na cechy postawy i postawy pacjenta, charakter jego aktywności zawodowej, złe nawyki i współistniejące choroby.

W celu jak najdokładniejszej diagnozy stosuje się techniki instrumentalne:

• MRI;
• radiografia;
• mielografia ze środkiem kontrastowym;
• wielorzędowa tomografia komputerowa.

Każde z badań diagnostycznych umożliwia lekarzowi ocenę aktualnego stanu kręgosłupa lędźwiowego i krzyżowego. Obrazy wyraźnie pokazują zmiany strukturalne w kręgach, wskazując na stadium osteochondrozy. Na podstawie uzyskanych danych specjalista podejmuje decyzję o taktyce dalszego postępowania z pacjentem.

Diagnostyka laboratoryjna nie jest kluczowa, jednak w razie wskazań można zalecić wykonanie badań. W szczególności, jeśli zdiagnozowano osteochondrozę lędźwiową, leczenie może zostać przepisane na podstawie wyników badań krwi. Są niezbędne do wyjaśnienia intensywności procesów zapalnych we włóknach mięśniowych sąsiadujących z kręgosłupem.

Osteochondroza lędźwiowa: leczenie

Walka z patologią prowadzona jest pod nadzorem neurologa i rozpoczyna się po kompleksowej diagnozie, kiedy określa się stopień i rozległość uszkodzenia tkanek. Współczesna medycyna oferuje szereg skutecznych metod zachowawczych. Jeśli ich zastosowanie nie przyniesie oczekiwanego rezultatu, lekarze uciekają się do operacji.

Osteochondroza lędźwiowa: leczenie metodami fizjoterapeutycznymi

Wszystkie techniki fizjoterapeutyczne są dobre, ponieważ kompleksowo oddziałują na odcinek krzyżowy i lędźwiowy kręgosłupa. Takie podejście pozwala poradzić sobie z bólem, zmniejszyć stan zapalny i przywrócić prawidłowe krążenie krwi.

W przypadku postępującej osteochondrozy kręgosłupa lędźwiowego leczenie powinno być kompleksowe. Pacjentom z dolegliwościami przepisuje się:

• elektroforeza - narażenie obszaru problemowego na stałe impulsy elektryczne z możliwością stosowania leków do użytku zewnętrznego;
• terapia diadynamiczna – odmiana elektroterapii prądami pulsacyjnymi;
• magnetoterapia – leczenie zmiennymi lub statycznymi polami magnetycznymi;
• terapia ultradźwiękowa - wpływ fal dźwiękowych o wysokiej częstotliwości;
• terapia falą uderzeniową – ekspozycja na impulsy akustyczne o niskiej częstotliwości;

Ważne jest, aby wziąć pod uwagę dwa niuanse. Po pierwsze, efekt leczenia fizjoterapeutycznego jest zauważalny dopiero po serii zabiegów, których czas trwania dobierany jest indywidualnie dla każdego pacjenta. Po drugie, fizjoterapia jako niezależna metoda działa na osteochondrozę początkowego stopnia. W przypadku zmian o dużej skali zaleca się ją jako technikę pomocniczą, obok leczenia zachowawczego i chirurgicznego.

Osteochondroza lędźwiowa: leczenie lekami

Farmakoterapia zmian w odcinku lędźwiowym i krzyżowym kręgosłupa ma na celu łagodzenie ostrego bólu i tłumienie procesów zapalnych. Metoda jest istotna w ostrej fazie, gdy objawy zakłócają pełne życie.

Sposób leczenia osteochondrozy lędźwiowej za pomocą leków jest zawsze ustalany indywidualnie. Neurolog może przepisać leki z różnych grup farmakologicznych. Podstawowy:

• NLPZ (ogólnoustrojowe i miejscowe) stosowane w celu tłumienia stanu zapalnego w kręgach i sąsiadujących tkankach;
• środki zwiotczające mięśnie łagodzące skurcze mięśni;
• angioprotektory poprawiające krążenie krwi;
• chondroprotektory chroniące tkankę chrzęstną krążków międzykręgowych przed zniszczeniem;
• Witaminy z grupy B poprawiające przewodnictwo nerwowe;
• leki przeciwbólowe na ostre bóle strzelające ograniczające mobilność.

Terapia ruchowa jako metoda leczenia patologii okolicy krzyżowej i lędźwiowej

Intensywny trening w przypadku osteochondrozy jest surowo zabroniony, ale nie można całkowicie zrezygnować z aktywności fizycznej. Wręcz przeciwnie, ćwiczenia o umiarkowanej sile i czasie trwania pomagają przywrócić krążenie krwi i zmniejszyć ból.

Jak leczyć osteochondrozę kręgosłupa lędźwiowego za pomocą terapii ruchowej:

1. Ćwicz z instruktorem. Trener wskaże Ci, jakie ćwiczenia są dozwolone w danej sytuacji i upewni się, że są one wykonywane prawidłowo. Nawet najdrobniejsze wady technologiczne mogą znacząco obniżyć efektywność treningu, a nawet wyrządzić krzywdę.
2. Przygotuj się starannie do lekcji. Przed ćwiczeniami zaleca się rozgrzewkę mięśni – można delikatnie masować dolną część pleców i kość krzyżową.  
3. Ściśle dawkuj obciążenie. Dolna część pleców jest wrażliwym obszarem. Aby uniknąć nadmiernego wysiłku, musisz monitorować czas trwania zajęć. Ich optymalny czas trwania nie przekracza 20 minut.
4. Stopniowo zwiększaj intensywność ćwiczeń. Dla początkujących bez doświadczenia odpowiednie są proste ćwiczenia i krótkie programy. Dla tych, którzy już od jakiegoś czasu stosują terapię ruchową, możesz przejść do bardziej złożonych opcji.
5. Pamiętaj, aby być regularnym. Jednorazowy trening nie przyniesie widocznej poprawy. Bóle kręgosłupa lędźwiowego i krzyżowego zmniejszają się, jeśli pacjent regularnie podejmuje terapię ruchową – optymalnie dwa razy w tygodniu.
6. Rozważ przeciwwskazania. Fizjoterapia okazała się bezpieczną metodą leczenia osteochondrozy, jednak istnieją pewne ograniczenia. Powinieneś przerwać ćwiczenia, jeśli źle się poczujesz: gorączka, osłabienie lub podwyższona temperatura.

Osteochondroza lędźwiowa, której leczenie powinno uwzględniać okres choroby, nie będzie Ci przeszkadzać, jeśli będziesz ściśle przestrzegać wszystkich zasad.

1. W ostrym okresie. Dozwolone są tylko płynne i powolne ruchy. Jeśli ból nasili się podczas ćwiczeń, należy przerwać ćwiczenie i dać odpocząć stawom.
2. W okresie podostrym. Zespół bólowy ustępuje, przywracana jest mobilność, dzięki czemu można nieznacznie zwiększyć intensywność treningu i wydłużyć jego czas trwania. Aby jednak uniknąć pogorszenia, musisz uważnie monitorować swoje samopoczucie.
3. W remisji. Dopuszczamy pełną gamę ćwiczeń w przypadku patologii kręgosłupa lędźwiowego, należy jednak pamiętać, że nadmierny wysiłek obarczony jest nowym zaostrzeniem choroby.

W przypadku zdiagnozowania osteochondrozy lędźwiowej o łagodnym lub umiarkowanym nasileniu, leczenie za pomocą wychowania fizycznego można również przeprowadzić w domu. Po doskonaleniu techniki ćwiczeń pod okiem instruktora nie zabrania się powtarzania ćwiczeń w domu. Do treningu będziesz potrzebować maty gimnastycznej, rolki i piłki.

Nowoczesne sale do terapii ruchowej i rehabilitacji wyposażone są nie tylko w tradycyjne akcesoria, ale także w specjalne symulatory medyczne. Pomagają w łagodnym i bezpiecznym powrocie do zdrowia po chorobie, a także sprawiają, że zajęcia stają się przyjemniejsze i bardziej interaktywne. Na przykład system rehabilitacji nerwowo-mięśniowej zamienia rehabilitację w ekscytującą rywalizację z samym sobą. Pacjent stoi na ruchomej platformie i wykonuje ćwiczenia prezentowane na ekranie. Kolejną ważną zaletą symulatora jest możliwość śledzenia nawet najmniejszego postępu stanu pacjenta. System ocenia wynik każdego wykonanego ćwiczenia, a lekarz widzi postęp z treningu na trening. Świadomość własnego sukcesu motywuje także pacjentów do jeszcze większego wysiłku i niepoddawania się.

Terapia manualna

Dobre wyniki można osiągnąć, uzupełniając terapię ruchową i leki na patologię lędźwiową terapią manualną. Metoda pozwala:

• wyeliminować hipertoniczność włókien mięśniowych;
• łagodzić ból;
• przywrócić dopływ krwi w okolicy lędźwiowej i krzyżowej;
• usprawniają przebieg procesów metabolicznych.

Terapia manualna to skuteczny sposób na prawidłowe rozłożenie obciążenia kręgosłupa i zabezpieczenie się przed dalszymi, destrukcyjnymi zmianami. Zaletą tej metody jest to, że nie tylko łagodzi ból, ale także zapobiega zaburzeniom neurologicznym, które często rozwijają się na tle osteochondrozy lędźwiowej.  

Obecnie kręgarze łączą metody masażu i fizykoterapii, takie jak tekarterapia. Fale elektromagnetyczne wnikają głęboko w tkankę kostną i pozwalają złagodzić ataki bólu oraz szybko przywrócić sprawność ruchową.  

Metody chirurgiczne

Osteochondroza kręgosłupa lędźwiowego, której leczenie lekami, fizjoterapią i terapią ruchową nie zawsze jest skuteczne, znacznie komplikuje życie pacjenta. W niektórych przypadkach zastosowanie ma wyłącznie interwencja chirurgiczna w celu wyeliminowania bólu i przywrócenia ruchomości pleców. Nowoczesne metody i wyposażenie technologiczne pozwalają na wykonanie operacji małoinwazyjnych przy skróconym okresie rehabilitacji.

W przypadku osteochondrozy odpowiednie są następujące metody interwencji:

• endoskopowe wycięcie przepukliny międzykręgowej – przy użyciu narzędzi mikrochirurgicznych i wbudowanej kamery;
• przezpłaszczyznowe usunięcie przepukliny międzykręgowej – przy użyciu rozszerzaczy rurki neurochirurgicznej;
• laminektomia – chirurgiczne usunięcie patologicznie zmienionych wyrostków kostnych;
• mikrodiscektomia – usunięcie wypukłości przepukliny.

Bezpośrednimi wskazaniami do interwencji chirurgicznej są nawracające przepukliny, zwężenie kanału kręgowego w przypadku zwężenia kanału kręgowego oraz kręgozmyk zwyrodnieniowy, czyli patologia polegająca na przemieszczeniu kręgów względem siebie. We wszystkich innych przypadkach, w przypadku potwierdzenia osteochondrozy kręgosłupa lędźwiowego, lekarze starają się przeprowadzić leczenie metodami zachowawczymi.

Zapobieganie chorobom

Objawy osteochondrozy powodują niedogodności, a leczenie patologii może zająć dużo czasu. O wiele skuteczniejsze jest wcześniejsze zabezpieczenie wrażliwego odcinka lędźwiowego przed nadmiernym wysiłkiem. W celach profilaktycznych zaleca się:

1. Odpowiednio zorganizuj swoje miejsce pracy podczas pracy biurowej. Tył krzesła powinien wspierać dolną część pleców, a stół powinien być dostosowany do wzrostu.
2. Unikaj niewygodnych butów. Optymalna wysokość obcasa dla kobiet wynosi do 5 cm. Wskazane jest również wykluczenie płaskich podeszew, ponieważ przyczyniają się one do deformacji stóp i płaskostopia - jednego z czynników
3. ryzyko osteochondrozy.
4. Ćwiczenia. Należy unikać podnoszenia ciężkich przedmiotów. Pływanie, spacery i trening cardio są przydatne, jeśli nie ma przeciwwskazań.
5. Stosuj zbilansowaną dietę. Dieta musi zawierać produkty będące źródłem wapnia, fosforu i witamin z grupy B. Są to ryby, produkty mleczne, warzywa liściaste i zboża. Substancje te są potrzebne do wzmocnienia wszystkich elementów stawów i wsparcia układu nerwowego.
6. Upewnij się, że masz odpowiednią ilość snu. Lepiej spać na materacu ortopedycznym o średniej twardości. Zapewni anatomicznie prawidłową postawę, w której organizm odpocznie od codziennego stresu.
7. Kontroluj masę ciała. Otyłość jest jednym z czynników prowokujących. Jeśli waga będzie prawidłowa, obciążenie kręgosłupa zostanie odpowiednio rozłożone, a ryzyko zaburzeń krążenia zostanie zminimalizowane.

Rokowanie dla pacjentów z osteochondrozą zależy bezpośrednio od stopnia uszkodzenia kręgów. Dlatego niezwykle ważna jest terminowa diagnoza. Jeśli martwisz się bólem dolnej części pleców, a zdjęcia ujawniają w początkowej fazie procesy destrukcyjne, musisz rozpocząć leczenie. Na wczesnym etapie skuteczne są leki i fizjoterapia. W późniejszych przypadkach rzadko można obejść się bez operacji. Terapia ruchowa może być stosowana jako dodatkowy środek wspomagający w dowolnej formie i na każdym etapie.